De Toerenteller

Het werken met de toerenteller en een toerentellerblad

Het is fijn als iemand bij zichzelf signalen van over- of onderprikkeling kan herkennen, en dan zelf iets kan doen om zich weer beter te voelen.
Een duidelijk signaleringsplan kan dan helpen. In een signaleringsplan beschrijf je heel concreet wat zichtbaar gedrag is in verschillende fases van stressopbouw en wat op dát moment helpende interventies zijn. Dit kunnen interventies vanuit de omgeving zijn, maar ook van de persoon zelf.
Er zijn veel signaleringsplannen in omloop. Wat zij allemaal gemeen hebben is dat zij tot doel hebben om ‘groot gedrag’ uit te splitsen in deelgedrag: zichtbare signalen dat er iets aan de hand is of dat iemand ‘uit zijn raampje aan het lopen is’. Als je bij licht oplopende spanning al iets kunt doen wat helpt, dan hoeft de spanning niet verder op te lopen naar ‘rood’. Daarom is het belangrijk je te laten inspireren om te observeren: Kijk, luister en voel mee, zodat je op tijd kunt ondersteunen als dat nodig is.

Er zijn signaleringsplannen die bedoeld zijn te gebruiken door de persoon met autisme zelf. Het voordeel van het meenemen van de persoon zelf is dat hierdoor zelfkennis en zelfregulatie bevorderd kunnen worden. Je kunt beginnen met het (samen) aangeven hoe het met een persoon gaat via een stressmeter of toerenteller. Vaak wordt daarbij gebruik gemaakt van kleuren en pictogrammen om het signaleren visueel te ondersteunen.
De toerenteller kan samen met kinderen of jongeren met autisme worden ingezet. Je kunt samen kijken hoe ‘warm’ of ‘koud’ de motor is. Aan de hand van de visuele toerenteller kun je observaties en acties invullen in het toerentellerblad. In eerste instantie kan deze gebruikt worden door de (professionele) omgeving om te spiegelen/ ondertitelen hoe het met iemand gaat of lijkt te gaan. Bijvoorbeeld: “Ik zie dat je je vuisten balt en boos kijkt, ik denk dat jij in oranje zit”. Later kun je hier ook acties aan koppelen: “Ik zie dat jij in oranje zit, dat betekent dat je even rustig moet worden in de zitzak”. Op iets langere termijn is het dan misschien mogelijk dat de persoon met autisme dit zélf kan aangeven met behulp van de toerenteller. Hij of zij kan dan mogelijk ook zelf overgaan tot actie om zich beter te voelen.

Meer weten over het werken met de toerenteller en de verschillende kleuren? Lees dan Vind je eigen weg met jouw autisme.

Wil jij gewoon gaan starten met het werken met de toerenteller? Download dan de onderstaande gratis bestanden:

PDF met zelf te maken toerenteller
PDF voor het handmatig invullen van een toerentellerblad 
WORD bestand (digitaal invulbaar) met het toerentellerblad